Гурский, Станислав


Станислав Гурский (польск. Stanisław Górski; 8 сентября 1497, по другим данным 1489 или 1499 — 12 марта 1572) — польский историк, католический деятель.

Биография

С 1521 — писарь подканцлера Петра Томицкого, секретарь жены польского короля Сигизмунда I Старого и королевы Боны Сфорца Арагонской (с 1535).

Около 1535 года начал собирать исторические материалы (более 100 тысяч за период с 1462 года до конца господства Сигизмунда II Августа). Часть этого собрания погибла, уцелевшая же часть, известная как «Асta Tomiciana» (тома 1-13 опубликованы в течение 1852-1915 гг., а тома 14-17 — в течение 1952-1966 гг.) Этот сборник до сих пор остается одним из основных источников по истории Польши и соседних стран. Большое значение имеют и так называемые Папки Гурского (29 томов). Ему приписывают также авторство биографии Петра Кмиты («Vita Petri Kmithae» 1567, напечатанная в 1611).

Наиболее известные материалы

  • Korespondencja z J. Dantyszkiem, S. Hozjuszem, i in., w: Acta Tomiciana
  • Do senatorów polskich, Kraków, 8 września 1567, wyd. Acta Tomiciana t. 1 (1852), s. 1-3
  • Do K. Janickiego, Kraków, 10 czerwca i listopad/grudzień 1538, wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów literatury polskiej, t. 1, Warszawa 1900, s. 69-73, 75-76; fragm. przedrukował L. Ćwikliński przy "C. Janicii Carmina", Kraków 1930, Corpus Antiquissimorum Poetarum Poloniae Latinorum, t. 6; przekł. polski fragm. Pamiętnik Warszawski 1818, t. 12, s. 241-265, 393-416; M. Jezienicki przy K. Janicki Utwory łacińskie, Lwów 1933, (fragm. listu pierwszego)
  • Fragm. listów do J. Dantyszka z lat 1544-1547, wyd. w przekł. polskim A. Grabowski Starożytności historyczne polskie, t. 2, Kraków 1840
  • Do J. Dantyszka, Kraków, 13 czerwca 1545; do anonima (Dantyszka?), 1545(?); wyd. W. Zakrzewski: "S. Górski i jego prace historyczne", Rozprawy AU Wydział Historyczno-Filozoficzny t. 52 (1909), s. 308-311; fragm. listu z 13 czerwca 1545, wyd. w przekł. polskim A. Grabowski Starożytności historyczne polskie, t. 2, Kraków 1840, s. 76-77
  • Do J. Dantyszka z lat 1544-1547, wyd. w całości i fragm. J. U. Niemcewicz Zbiór pamiętników historycznych o dawnej Polszcze, t. 4, Puławy 1830; wyd. 2 Lipsk 1839
  • Fragm. listu do J. Dantyszka (jeden w przekł. polskim, drugi w oryg. łacinie), Kraków, 12 sierpnia 1545, ogł. W. Pociecha "Poselstwo Andrzeja Jakubowskiego do Francji w roku 1547 i pierwsza misja Jana Monluca w Polsce", Odrodzenie i Reformacja w Polsce, t. 5 (1960), s. 75-76, rękopis (autograf) Biblioteka Uniwersytetu w Uppsali, sygn. H. 154 f. 105
  • List bezimienny, prawdopodobnie S. Górskiego, do jakiegoś świeckiego senatora, z 1542, wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów literatury polskiej, t. 1, Warszawa 1900, s. 83-84
  • Dokumenty urzędowe, Kraków: 16 kwietnia 1535, 5 maja 1546, wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów literatury polskiej, t. 1, Warszawa 1900, s. 328, 386